Το μοντέλο των τριών πυλώνων στο ασφαλιστικό σύστημα παρουσίασε ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κ. Μηταράκης, σε πρόσφατη συνέντευξή του. Σύμφωνα με όσα δήλωσε «το ασφαλιστικό μοντέλο το οποίο εισηγούμαστε είναι ένα μικτό σύστημα τριών πυλώνων, το οποίο θα ενσωματώνει τόσο τα διανεμητικά όσο και τα κεφαλαιοποιητικά στοιχεία, μοιράζοντας το ρίσκο και εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητά του. Θωρακισμένο πλέον από τους παράγοντες που αναφέρθηκαν παραπάνω, θα μετατραπεί από “δημοσιονομικό βάρος” που είναι σήμερα, σε μοχλό ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία».
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τον κ. Μηταράκη:
- Ο πρώτος πυλώνας θα συγκροτείται από την εθνική σύνταξη, η οποία παραμένει κρατική, υποχρεωτική, διανεμητική (pay-as-you-go) και αναδιανεμητική, χρηματοδοτούμενη από τον κρατικό προϋπολογισμό μέσα από τη φορολογία και από την ανταποδοτική σύνταξη, το ύψος της οποίας θα πρέπει να συνδέεται πιο αναλογικά από ό,τι προβλέπεται σήμερα, με τις καταβληθείσες εισφορές.
- Ο δεύτερος πυλώνας θα είναι κεφαλαιοποιητικός και εξίσου υποχρεωτικός. Οι εισφορές, τόσο από τους εργαζόμενους, όσο και από τους εργοδότες κεφαλαιοποιούνται και διατηρούνται σε έναν ατομικό λογαριασμό, κάτι σαν ατομικό κουμπαρά, ο οποίος θα ανήκει στον ασφαλισμένο και ο οποίος ουσιαστικά θα «αυγατίζει», εξασφαλίζοντας στον εργαζόμενο όταν φτάσει σε ηλικία συνταξιοδότησης, σημαντικές οικονομικές αποδόσεις. Με την υπάρχουσα οικονομική κρίση για ένα μεγάλο μέρος των εργαζομένων, οι ασφαλιστικές εισφορές είναι η μοναδική αποταμίευση που θα μπορέσουν να κάνουν στη ζωή τους, επομένως οι καλύτερες αποδόσεις είναι πολύ σημαντικές. Έτσι σταδιακά, η επικουρική θα αποτελεί σημαντικό κομμάτι της συνολικής σύνταξης ενώ σήμερα, η μέση επικουρική δεν ξεπερνά τα 180 ευρώ. Ο δεύτερος πυλώνας θα έχει εξίσου υποχρεωτικό χαρακτήρα ενώ θα εξασφαλίζει στους ασφαλισμένους σημαντικούς βαθμούς ελευθερίας: ηλικία λήψης προϊόντος, μείγμα εφάπαξ και μηνιαίων καταβολών και επενδυτική στρατηγική αλλά και εναλλακτικό επενδυτικό φορέα πέραν του κρατικού. Οι εναλλακτικοί φορείς ασφάλισης θα μπορούν να είναι επαγγελματικά ταμεία ή επενδυτικές και ασφαλιστικές εταιρείες που θα ελέγχονται αυστηρά και θα επιβλέπονται από την Τράπεζα της Ελλάδος και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Το ΕΤΕΑΕΠ, αναμορφώνεται και αναβαθμίζεται σε διαχειριστή της νέας επικουρικής, όντας ταυτόχρονα και ο δημόσιος φορέας επενδυτικής στρατηγικής ενώ βασικό ρόλο έχει και η σημερινή εταιρεία διαχείρισης των διαθεσίμων των ασφαλιστικών ταμείων.
- Ο τρίτος πυλώνας παραμένει αποκλειστικά προαιρετικός, κεφαλαιοποιητικός και ιδιωτικός. Ο εργαζόμενος θα έχει τη δυνατότητα να επενδύσει ένα μέρος των αποταμιεύσεών του ώστε με το τέλος του εργασιακού του βίου να έχει εξασφαλίσει ένα επιπλέον εισόδημα. Η δυνατότητα αυτή υπάρχει και σήμερα στη χώρα μας αλλά πλέον θα δοθούν επιπλέον φορολογικά κίνητρα, προκειμένου να αυξήσουμε τη συμμετοχή των εργαζομένων. Το νέο επικουρικό σύστημα εξετάζεται να εφαρμοσθεί στους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας από 1/1/2021, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση σε αυτό και να διασφαλιστούν οι σημερινές παροχές. Καθώς οι σημερινοί ασφαλισμένοι παραμένουν στο ισχύον σύστημα και καταβάλλουν εισφορές, το έλλειμμα του νέου συστήματος θα είναι απολύτως διαχειρίσιμο. Βάσει των μέχρι τώρα υπολογισμών, το σωρευτικό κόστος της σαρανταετούς πλήρους μετάβασης στο νέο επικουρικό σύστημα δεν θα ξεπερνά το 0.5% του σωρευτικού ΑΕΠ, επομένως θα είναι οικονομικά βιώσιμο. Επιπλέον, εκτιμάται ότι με την πλήρη μετάβαση στο νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα επικουρικής ασφάλισης, θα δημιουργηθούν στην ελληνική αγορά κεφάλαια, που ενδέχεται να ξεπεράσουν και τα 50 δισ. ευρώ, δίνοντας μια ανάσα στην ελληνική οικονομία.